26 Temmuz 2014 Cumartesi

Araştırma Tartışmaları

Yokluk hipotezi anlamlılık testi ve etki büyüklüğü tartışmalarının psikoloji araştırmalarına yansımaları 
http://www.elestirelpsikoloji.org/
Nitel araştırma yöntemlerine giriş: Genel ilkeler ve psikolojideki uygulamaları 
http://www.elestirelpsikoloji.org/ 

27 Haziran 2014 Cuma

Wilcoxon

Wilcoxon ve ortalamaların farkı t testinin Ho'su ortalamaların farkının eşit olduğudur. Eğer bunu aklımızda tutarsak bu testlerin hangi durumlarda uygulanabileceğini kavramamız kolaylaşır. 

Her iki testin konusu olan Bağımlı örneklemler ve tekaralı ölçümlerdir: mesela bir bağımsız değişkenin aynı ve tek bir grupta zamana göre farklı değerler alıp almadığını ortalamalar arasında fark var mıdır sorusuna yanıt arayarak bu testlerle yanıtlayabiliriz.(devam edecek)

25 Haziran 2014 Çarşamba

Ki kare, χ2

Karl Pearson tarafından 1900 yılında sunulan bu test gözlemlenmiş bir olayın tesadüfî verilerinin, belirli bir olasılık yasasını izleyip izlemediğini sorgular. Bir başka deyişli, Ebu Abdullah Muhammed bin Musa el Harezmi ya da Alexandri okulunun niceliklerin oldukları gibi simgelerle kategorik olarak hesaplanmasından hareketle gözlemlenmiş verilerin teorik olarak beklenilen veriler arasındaki mesafeyi hesaplar.

Anlaşılan matematikten sosyal bilimlerde de kurtuluş yok!

24 Haziran 2014 Salı

ANOVA, Tukey, spss output, çıktı yorumu

Bir tek yönlü ANOVA örneği:
Bu örneklerde önce mutlaka ilgili konulardaki makalelere göz atınız. Çıktı yorumlarını pekiştirmek içindir örnekler.

16 Haziran 2014 Pazartesi

Tek Örneklem Yöntemleri: Kolmogorov-Smirnov testi

Daha sonra K-S diye anacağımız Kolmogorov-Smirnov testi, örneklem değerlerinin bilinen teorik bir dağılıma uyğunluğunu araştıran  testlerden biridir. K-S, teorik kümülatif frekans dağılımlarını gözlenen kümülatif frekans dağılımları ile karşılaştırır. Bu test ile, iki dağılımın en farklı olduğu noktadaki farklılığın anlamlı olup olmadığı araştırılır.Bir başka deyişle frekansların hangi düzeyde benzeştiği araştırılır. Eğer bu en büyük fark anlamlı değilse dağılımların aynı olduğu iddia edilir. K-S testi ilgili populasyonun (örneklemin) karakteristiklerini kavramaya yarar. Bu çerçevede bu özelliklere ilişkin K-S testinde iki hipotez öne süreriz.

14 Haziran 2014 Cumartesi

Mann- Whitney U-Testi ve Spss uygulaması, örnek soru çözülmeleri, output yorumlanması

İşbirlikli öğrenme yöntemi ile öğretim alan öğrencilerin
demokratik tutumları
geleneksel öğretim yöntemi ile öğretim alan öğrencilere göre
anlamlı farklılık göstermekte midir?

13 Haziran 2014 Cuma

Testler ve Test hipotezleri

Test Spss'te İngilizce Test hipotezi Ho Örnek soru
Ki kare Crosstabs Nominal değişkenler arasında anlamlı bir ilişki yoktur.
Tek yönlü varyans analizi One Way ANOVA Grup ortalamaları arasında farklılık yoktur. Farklı tanı gruplarında yer alan ebeveynlerin zihinsel sağlık durumlarını ölçen KSERCİ puanları arasında fark var mıdır?
Eşleştirilmiş Örneklem T testi Paired Samples T Test Grubun farklı zamanlardaki performans değerlerinin ortalaması arasında farklılık yoktur. Ağrının kaynağına yönelik organik inanç atıfları zamana göre değişir mi?
Tek örneklem T testi One Samples T Test Test edilen değişkenin verileri normal dağılmaktadır.
Bağımsız örneklem T testi Independent Samples T Test Grup ortalamaları arasında farklılık yoktur. Otomatik düşünce düzeyi kronik ağrı durmuna göre değişir mi?

12 Haziran 2014 Perşembe

Spss tabloları nasıl yorumlanır?



Burada önümüze konulan Spss çıktılarına bakıp neyin veya nelerin test edildiğini nasıl söylebiliriz? Sorusuna cevap verilmeye çalışılacağız. Yrd. Doç. Dr. Mustafa Akdağ'ın Spss testleri. Doc, Malatya, 2011 makalesinden yararlandık.

Tablo 1. Group Statistics

11 Haziran 2014 Çarşamba

Parametrik, NP, Hangi test?








Parametrik, NP, Hangi test?

Hangi test
Yapacağımız bir bilimsel araştırmada araştırma hipotezimizi kurarken elde edeceğimiz verileri hangi istatistik testle analiz edeceğimizi başta düşünmekte fayda vardır. Sosyal bilimlerde birçok doktora öğrencisi veri analizini nasıl yapacağına baştan karar vermez bu da gereksiz zaman ve güç kaybına yol açar.

Psikolojide Temel İstatistik, çözümlü sorular

BAĞIMSIZ ÖRNEKLEM t TESTİ ya da MANN-WHİTNEY U

Merhaba eğer istatistiğe ve Spss’e biraz aşına değilseniz. Aşağıdakileri anlamanız harika bir şey olur!

Elimizde var/yok diye iki kategorili nominal bir bağımsız değişkenimiz (PSG) olsun ve 0 ile 10 arası değerler alabilen bir bağımlı değişkenimiz (AŞ) olsun. Sorumuz da (PSG) ye göre (AŞ) değişir mi olsun. ’’Anka. sav’’ veri tabanımız hazır. Spss bilgimizi çalıştırıyoruz ve Tets of Normality çıktısını alıyoruz. Bakalım;

Psikolojide temel istatistik, soru çözümleri

TEK YÖNLÜ ANOVA, KRUSKAL WALLİS

Soru 1: Araştırmada yer alan katılımcıların Aları içinde bulundukları B grubuna göre değişir mi?
A: Bağımlı değişken, ölçüm düzeyi interval.
B: 4 kategorili nominal ölçüm düzeyi; B1, B2, B3, B4… gibi 4 bağımsız örneklem
Soru 2 : ...
Hangi testleri yapabiliriz?

8 Haziran 2014 Pazar

Basit Liner Regresyon nedir?

Psikanalizde regresyondan yani ruhun ileri-geri hallerinden söz edilir. Analistlerin psişe demeyi tercih ettik ettikleri osmanlının haleti ruhiye dediği, kimilerinin şuur demeyi tercih ettiği o şey,  ileri-gelişmiş bir durumdan ( tabi ki burda neye göre kime göre hangi ölçekle ölçüldü gibi sorular sormak hakkımız) geri-ilkel-arkaik bir duruma dönerse  Psikanalistler (ki insana dair rivayetler uydurmaktan bir başka şey yapmadılar) buna regresyon derler. Bu böyle basit bir hikaye değildir tabi... Ama bizim burda ilgileneceğimiz regresyon bu değil. Kimilerinin basit doğrusal regresyon dedikleri şey. Basit denilmesi aldatmasın sizi. Ah! Öklid uzmanı olsaydınız basit olurdu gerçekten! Basit denmesinin nedeni aralarındaki ilişkileri araştırdığımız değişkenlerin çok olmaması yani buna tekli regresyon da diyebilirdik.Birde Çoklu regresyon var tabi ki... Birde logistik regresyon var ama biz ufaktan gidelim. Velakin basit deyip geçmeyelim çünkü Liner Regresyon parametrik bir istatistik testidir ve bütün parametrik testlerde olduğu gibi verilerimizin normal dağılıyor olması şarttır. Bir başka koşulda değişkenler arasında anlamlı bir korelasyonel ilişkinin olmasıdır.

 Regresyon analizleri özellikle belirli alanlarda belirli değişikleri öngörmek, tahmin etmek, önceden demek için kullanılır. Korelasyonla regresyonun esas farklarından biri de budur.

Korelayon konusu işlerken ele aldığımız örneği tersinden alırsak mat dersinden alınan notlarla fen dersinden alınan notlar arsında yüksek bir korelasyon bulmuştuk. Şimdi şu soruyu sorarsak; öğrencilerin  fen dersinden aldıkları  puanlardan mat dersinde aldıkları puanları öngörebilir miyiz?

Korelasyon testi Spss ile nasıl uygulanır ve çıktılar nasıl yorumlanır?

Korelasyon testi Spss ile nasıl uygulanır ve çıktılar nasıl yorumlanır?
Bu testi uygulamak için www.acikders.org.tr’den indirilebilecek hsb2turkce.sav verisinden yararlandık. 
Korelasyon testini uygulayabilmek için hatırlayalım:
1. Verilerimiz normal dağılmış olmalı
2. Oranlı ve ya interval ölçekte elde edilmiş olmalı

2 Haziran 2014 Pazartesi

Korelasyon nedir?

Latincede Correlacion. 

Karşılıklı ilişki anlamına gelen bu kelime, hayatımızı ‘’sağlığa zararlıdır’’ ibaresi ile durmaksızın karışır. Sağlığa zararlıdır denilen şeylerle sağlıklı olmak arasındaki ilişki korelasyonel bir ilişkidir.

Şöyle açıklayalım; bütün hayatı boyunca 20 kere ayağı kayıp düşen Ali’nin yanında her düşüşünde Ayşe vardır ve Ali düşüşünün 10’unda hava yağmurludur. Ali’nin düşüşüyle Ayşe’nin varlığı arasında 1’e 1 bir korelasyon vardır. Havanın yağmurlu olmasıyla ise 2’e 1 bir korelasyon vardır. Genelde araştırmacılar bu ilişkiyi Alinin Ayşe ile dolaşması sağlığına zararlıdır diye ilan ederler. Bu istatiksel ilişki her zaman bir neden sonuç ilişkisine işaret etmez. Bize sadece hangi şeylerin hangi şeylerle birlikte bulunduklarını söyler. 

İstatistik açısından Alinin düşüşü, Ayşenin varlığı, yağmurun yağması, birer değişkendir. İstatistik bu değişkenler arasındaki ilişkiyi incelerken farklı teknikler kullanır. Her hangi bir değişkenin aldığı değerlerin başka bir veya bir çok değişkenin aldığı değerlerle ilişkisinin analizine korelasyon analizi denir.

Zorbalıkla cinsiyet arsında bir ilişki var mi? Psikolojide ileri İstatistik 1

ERGENLERDE GÖRÜLEN ZORBALIK EĞİLİMİNİN BİLİŞSEL ÇARPITMALAR
VE FONKSİYONEL OLMAYAN TUTUMLARLA İLİŞKİSİ

adlı makaleden aldığımız aşağıdaki özette ve tablo da bir takım istatistik simgelerin ve değerlerin ne anlama geldiğini bir bakışta anlayamıyorsak, istatistik derslerinden asıl öğrenmemiz gereken şeyi öğrenememişiz demektir. Cinsiyetle zorbalık arasında anlamlı bir ilişki tespit edilmiştir. Bu ilişkinin  nasıl ve ne derece anlamlı olduğunu  tabloya ve verilen değerlere bakarak nasıl söyleyebiliriz?

23 Mayıs 2014 Cuma

21 Mayıs 2014 Çarşamba

Mann-Whitney U testi ve SPSS çıktılarının rapor edilmesi...


Mat dersi ile ilgili elde ettiğimiz çıktıyı rapor etmeden önce Mann- Whitney U testini biraz hatırlayalım. T testinin yerine kullanmıştık çünkü verilerimizin normal bir dağılım göstermediğini K-S örneklem testi uygulamasıyla görmüştük. 2 bağımsız rasgele örneklemimiz vardı ve ölçüm düzeyimiz en az ordinaldı. Örneklemimiz 200 kişiden oluşmakta. 

19 Mayıs 2014 Pazartesi

Matematik dersinde başarı cinsiyete göre değişir mi?

Matematik dersinde başarı cinsiyete göre değişir mi? Bu soruya elimizdeki hsb2turkce.sav datasıyla cevap arayalım.

18 Mayıs 2014 Pazar

Betimsel istatistik....GNU PSPP? SPSS?



Betimsel istatistik bize ne gösterebilir? Bu cins istatiktik ile neyi ispatlamaya müktediriz? Her hangi bir konuda 'gerçeği' bilmemize imkan sağlar mı?

5 Mayıs 2014 Pazartesi

Hangi test?

www.acikders.org.tr' den aldığım bu tablodaki esas sorun hocaların illaki Latince veya Yunanca bir takım istatistik terimleri anlamsız bir şekilde Türkçeleştirme gayretleridir. Oysa bu terimler dünyanın bir çok ülkesinde benzer şekilde telaffuz edilirler. Bu tutumun bilimsel olmadığını düşünüyorum. İlkin herkesin kafasına göre konuştuğu bir dil ortamında her hangi bir bilimin mümkün olmadığını düşünüyorum. 3 istatistik kitabına bir öğrenci göz attığında aynı düşünce için 300 farklı kelime buluyorsa bilgi akışında bir sorun var demektir. Sonra skor denilen bir yerde frekans yerine sıklık demenin hiç bir anlamı yoktur. Ayrıca sıklık kelimesinin frekansın doğru karşılığı olduğu da şüphelidir.Üstelik bu kelime uzun yıllardır Türkçede kullanılmaktadır. Bu gayretkeşliği mesela spss'i ya da pasw' yı en güzeli serbest bir istatistik yazılımı olan PSPP programınıTürkçeleştirmek için kullansalar daha iyi olmaz mı? Çünkü birden spss'i öğrenen öğrenciler spssde örneklem kelimesi yerine Türkçede sıklıkla kullanılan eşantiyon kelimesini bulacaklardır. Her şeyi bunca karışık hale getirmenin anlamını nedir?